روش های درمان زخم بستر و زخم دیابتی
زخم چیست؟
زخم، نوعی آسیب ناشی از یک عامل فیزیکی یا شیمیایی است که موجب اختلال در سلامت بدن می شود. از بین رفتن و تخریب پوست یا یکپارچگی غشای مخاطی به دلایل بیولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی، بریده شدن بافت و از بین رفتن ویژگی های فیزیولوژیکی بافت ها به صورت موقت یا کامل زخم نامیده می شود. زخم فقط به معنای از بین رفتن یکپارچگی پوست نیست، به عنوان مثال، با یک ضربه شدید ممکن است در پوست هیچ اختلالی مشاهده نگردد، اما شکستگی استخوان یا شکستگی ارگان داخلی ممکن است رخ دهد.
انواع زخم
زخم های حاد: اگر یکپارچگی آناتومیکی و عملکردی زخم به موقع و به طور منظم بازسازی شود، زخم حاد نامیده می شود. به عنوان مثال، جراحی برش زخم.
زخم های مزمن: زخم هایی که به موقع درمان نمی شوند، به عبارت دیگر، زخمی که دچار التهاب و یا تکثیر می شود، زخم مزمن نامیده می شود.
شایع ترین زخم های مزمن عبارتند از:
- زخم های فشاری (مانند زخم بستر)
- زخم پای دیابتی
- زخم های وریدی و شریانی (مانند زخم پا)
زخم های فشاری (زخم بستر)
زخم فشاری، آسیب پوستی و یا آسیب بافت زیر پوستی است که، به تنهایی یا در ترکیب با فشار و اصطکاک، معمولا روی استخوان ها رخ می دهد.
زخم پای دیابتی
اختلال در اعصاب و رگ های پا به علت دیابت، در نتیجه تضعیف سیستم ایمنی زخم های باز، گانگرن و عفونت های جدی میکروبی ایجاد می شود که درمان نمی شوند.
زخم های وریدی و شریانی
زخم وریدی، معمولا به علت نارسایی عروقی پا در اطراف مچ پا و پا ایجاد می شود. همچنین به عنوان زخم واریس شناخته شده است. زخم ها معمولا سخت درمان می شوند و می توانند تکرار شوند.
زخم بستر چیست؟
زخم بستر در افرادی که به هر دلیلی در حرکت محدودیت دارند (مانند افسردگی، وزن اضافی و غیره)، در افراد و بیمارانی که به مدت طولانی به بستر وابسته هستند (کما، بیماران مبتلا به سکته مغزی، بیماران سرطانی مرحله آخر) ایجاد می شود. با توجه به مراقبت خوب از بیمار و پوست، می توان از زخم بستر جلوگیری کرد. اگر زخم شکل گرفته باشد، می تواند با مراقبت های حرفه ای درمان شود. جلوگیری از زخم بستر بسیار ساده است. پوزیشن دادن به بیمار مهم است. تغذیه مناسب و متعادل، با پروتئین فراوان هم برای جلوگیری از ایجاد زخم و هم بسته شدن سریع زخم ها بسیار مهم است. تمیز کردن و مراقبت از پوست باید با دقت انجام شود. پوست نباید بیش از حد خشک باشد و مرطوب نیز نباید باقی بماند. بیمار وابسته به بستر، باید یک بار در روز برای یکپارچگی پوست و خطر زخم بستر کنترل شود. وقتی قرمزی در قسمتی دیده شود، اقدامات باید انجام شود. اگر در این مرحله مداخله نشود، ممکن است زخم های بیشتری رخ دهد.
چگونگی جلوگیری از زخم بستر
- بیمار وابسته به بستر، باید از لحاظ ظاهر پوست روزانه مورد ارزیابی قرار گیرد
- به خصوص، قسمت های استخوانی و مناطق تحت فشار باید از نظر قرمز شدن کنترل شود
- اگر به قسمت هایی که دچار قرمزی شده اند توجه نشود، زخم بستر زیادی ایجاد می شود که مراقبت از آن ها دشوار است
- اولا تغذیه بیمار بسیار مهم است. باید با غذاهایی با پروتئین و کالری بالا تغذیه شود
- نوشیدن حداقل ۲ تا ۲.۵ لیتر آب در روز
- ساختار بستر مهم است، استفاده از تشک های مواج و تشک های ویسکو بر اساس مطالعات می توانند از بروز زخم جلوگیری کنند. با این حال، تغییر منظم موقعیت و مراقبت از بیمار نیز مهم است
- موقعیت باید هر ۲ ساعت عوض شود. بافتی که بیش از ۲ ساعت تحت فشار باشد شروع به مردن می کند و زخم شکل می گیرد
- پوست باید تمیز نگه داشته شود
- پوست نباید خیلی خشک و مرطوب باشد، برای محافظت از رطوبت طبیعی پوست می توان از مرطوب کننده استفاده کرد
روش های درمان زخم بستر، زخم دیابتی و زخم وریدی
- وکیوم تراپی با فشار منفی
- درمان با اکسیژن پرفشار
- با اکسیژن موضعی
- اوزون تراپی
- لارو درمانی
- به روش prp
- پانسمان های نوین زخم
- کاربرد سلول های بنیادی Mesenchymal
- محصولات و روش های مراقبت از زخم مدرن
کنترل پوست
کنترل حرارت (کنترل سردی و گرمی) ،کنترل رنگ (رنگ پریده، بنفش، قرمز)، کنترل ورم، کنترل قارچ بین انگشتان، از دست دادن عرق کردن، کنترل وجود زخم در پاهای خشک
دیابت چیست؟
این بیماری مزمن زمانی رخ می دهد که پانکراس نمی تواند انسولین کافی تولید کند و یا بدن قادر به استفاده از انسولین تولید شده به طور موثر نیست.
اثرات دیابت در پا
- آسیب به اعصاب (احساس نکردن گرمی، سردی و درد)
- آسیب به عروق خونی
- تاخیر در بهبود زخم
علت ایجاد زخم پا
- عدم احسلس فرورفتن چیزی در پا و یا احساس نکردن فشردگی کفش
- نارسایی گردش خون
- انحراف، میخچه و سفت شدن پا
- انتخاب کفش نامناسب
- قارچ پا و فرورفتن ناخن
- ترک های ناشی از خشکی پا
زخم پای دیابتی چیست؟
زخم ها و ناهنجاری های موجود در پای بیماران دیابتی، زخم پای دیابتی نامیده می شود.
انواع زخم پا
- نوروپاتیک (به علت بی حسی)
- ایسکمی (به علت نارسایی گردش خون)
- نرو-ایسکمی( به هر دو علت)
علائم نوروپاتی دیابتی
سوزن سوزن شدن، از دست رفتن حس گرما و سرما، از دست دادن حس لمس، سختی در راه رفتن
علائم ایسکمی دیابتی
درد، نازک شدن پوست، ریزش مو
حفاظت از زخم پای دیابتی
- ناخن ها باید بعد از حمام که نرم هستند با دقت کوتاه شوند
- هیچ وقت نباید حتی در منزل با پای برهنه راه رفت
- کیسه آب گرم نباید بر روی پا قرار گیرد
- هر روز باید جوراب های تمیز پوشیده شود
- به زگیل، میخچه و تاول روی پا نباید دست زد
- کفش مناسب باید پوشیده شود (کفش نباید بزرگتر یا کوچکتر از پا باشد)
- برای تشخیص زخم باید به متخصص مراجعه کرد
- پیاده روی طولانی نباید انجام شود
- استعمال دخانیات ممنوع است
- معاینه کردن پا نباید نادیده گرفته شود
- برای جلوگیری از ایجاد میخچه و ترک، پوست باید مرطوب نگه داشته شود
